Uzasadnienie powołania grupy
Zaburzenia lipidowe po transplantacji narządów dotyczą około 80% biorców przeszczepu serca i nerki, 70% chorych po transplantacji wątroby i ok. 30–40% biorców przeszczepu płuc. Leki immunosupresyjne, ale także predyspozycja genetyczna, wiek, nieprawidłowa dieta, nadwaga i otyłość, cukrzyca, białkomocz i niewydolność nerek powodują najczęściej podwyższone stężenie cholesterolu LDL i/lub trójglicerydów.
Dyslipidemia, obok nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, otyłości jest jednym z istotniejszych czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego po transplantacji narządów, w tym także waskulopatii serca przeszczepionego (CAV) po HTx. Wykazano, że podwyższone stężenie cholesterolu LDL, cholesterolu nie-HDL oraz niskie stężenie HDL-C jest związane ze wzrostem ryzyka dużych incydentów sercowo-naczyniowych (MACE) po przeszczepieniu narządów. To właśnie choroby układu sercowo-naczyniowego (CVD) są wiodącą przyczyną zgonów u biorców przeszczepu serca i nerek.
Dyslipidemia po transplantacji narządów ma także związek z pogorszeniem funkcji i odrzuceniem graftu, w szczególności nerek i serca.
W postępowaniu w dyslipidemii po transplantacji narządów istotną rolę odgrywa zmiana stylu życia w tym modyfikacja diety, redukcja masy ciała i zwiększona aktywność fizyczna. Lekami hipolipemizującymi pierwszego rzutu są statyny, które mają potencjalnie korzystny wpływ na ryzyko sercowo-naczyniowe, przeżycie biorców oraz funkcję graftu.
Celem grupy roboczej do spraw postępowania w zaburzeniach lipidowych po transplantacji narządów jest:
- Przygotowanie wytycznych postępowania w zaburzeniach lipidowych po przeszczepieniu serca, nerek, płuc, wątroby i trzustki (przegląd piśmiennictwa naukowego i międzynarodowych rekomendacji);
- Opracowanie praktycznego algorytmu postępowania dla lekarzy opiekujących się chorymi po transplantacji narządów;
- Upowszechnienie tej wiedzy poprzez organizację sesji naukowych na Kongresach, Konferencjach i Sympozjach;
- Poprawa świadomości społecznej w zakresie chorób układu sercowo-naczyniowego po przeszczepieniu narządów i czynników ryzyka jej rozwoju poprzez przygotowanie artykułów popularnonaukowych.
Członkowie grupy:
dr hab. n.med. Agnieszka Mickiewicz — kardiolog, lipidolog (koordynator grupy)
prof. dr hab.n. med. Marcin Gruchała — kardiolog
prof. dr hab. n. med Alicja Dębska-Ślizień — nefrolog, transplantolog
prof. dr hab. n. med. Magdalena Durlik — nefrolog, transplantolog
dr hab. n. med. Joanna Raszeja-Wyszomirska — hepatolog, transplantolog
prof. dr hab. n. med. Marta Wawrzynowicz-Syczewska — hepatolog, transplantolog
dr hab. n. med. Karolina Kędzierska-Kapuza — nefrolog, transplantolog, diabetolog
dr hab. n. med. Sławomir Żegleń — pulmunolog
dr n.med. Anna Frankiewicz — kardiolog, transplantolog